İsveççe Kişi Zamirleri / Personliga Pronomen

Bir kişi ya da bir kişi hakkında konuşurken isimler kullanılmakla birlikte daha akıcı ve kolay bir anlatım yapabilmek için Türkçede Ben, Sen, O, Biz, Siz, Onlar gibi kişi (özne) zamirleri kullanırız, özne zamirleri cümlede belirtilen işi yapan kişidir.

Kişi zamirleri konuşma sırasında kişi ya da nesnelerin isimlerinin yerini alan kelimeler olup cümle içerisinde isimlerin yerini alırlar.

Görsel Pixabay sanatçısı Gordon Johnson

Türkçedeki Kişi Zamirleri

Yukarıda italik olarak belirtmiş olduğum kişilik zamirleri ilkokul yıllarından beri sürekli duyduğumuz ve çekimlerini yaptığımız kelimeler olup kısaca tekil ve çoğul kişilik zamirleri olarak ikiye ayrılabilir.

Tekil Kişi Zamirleri

Eğer zamir tek bir kişi veya nesneyi işaret ediyor ise tekil kişilik zamiri olarak adlandırılır. Türkçede üç adet tekil kişilik zamiri bulunmaktadır;

Ben, birinci kişi
Sen, ikinci kişi
O, üçüncü kişi veya nesne

Bu kişilik zamirlerini cümle içerisinde kullanmak gerekirse

Ben blogumda yazıyorum.
Sen blogumda okuyorsun.
O blogumu ziyaret etmedi.

Çoğul Kişi Zamirleri

Eğer zamir birden fazla kişi veya nesneyi işaret ediyor ise çoğul kişilik zamiri olarak adlandırılır. Türkçede üç adet çoğul kişilik zamiri bulunmaktadır;

Biz, birinci kişiler
Siz, ikinci kişiler
Onlar, üçüncü kişiler

Bu kişilik zamirlerini cümle içerisinde kullanmak gerekirse

Biz İsveççe öğreniyoruz.
Siz İsveççe öğreniyorsunuz.
Onlar İsveççe öğrenmiyorlar.

Dipnot: Eğer kişilik zamiri bir cümlenin öznesi yerini alırsa hem kişilik zamiri hem de özne zamiri konumuna gelir.

Peki İsveççe Kişi Zamirleri Neler?

Şimdi isterseniz İsveççe kişi zamirlerine göz atmadan önce ülkemizde ilkokul seviyesinde verilmeye başlanan İngilizce derslerinden hepimizin hatırladığı kişi zamirlerine göz atalım.

İngilizce kişi zamirleri;

I - Ben
You - Sen
He - O (erkek)
She - O (kadın)
It - O (cansız)
We - Biz
You - Siz
They - Onlar

İngilizcedeki kişi zamirlerinden I, You, He, She, It tekil zamirler iken We, You ve They ise çoğul kişi zamirleridir. Ayrıca dilimizden farklı olarak O zamiri kadınlarda ve erkeklerde farklı şekillerde kullanılmaktadır.

Şimdi ise sıra İsveççe kişi zamirlerini öğrenmeye geldi. İsveççe de İngilizce gibi Cermen kökenlerine dayanan bir dil olduğu için kişi zamirleri konusundan benzerlikler görüyoruz.

İsveççe Kişi Zamirleri / Personliga pronomen;

Jag - Ben - Okunuşu; Ya
Du - Sen - Okunuşu; Du (Dü)
Han - O (erkek) - Okunuşu; Han
Hon - O (kadın) - Okunuşu; Hun
Den - O (cansız) - Okunuşu; Den
Det - O (cansız) - Okunuşu; Det
Vi - Biz - Okunuşu; Vi
Ni - Siz - Okunuşu; Ni
De - Onlar - Okunuşu; Dom

Burada bahsedilmesi gereken bir kişi zamiri daha mevcut, gene bir üçüncü kişi zamiri olan ve cinsiyet belirtmeyen Hen (okunuşu Hen) zamiri mevcut. Hen, İsveç'in cinsiyet ayrımı gözetmeyen kişi zamiridir, yani ikili olmayan bir cinsiyete sahip bir kişiye atıfta bulunurken veya cinsiyetlerinin bilinmediği veya ilgisiz olduğu bir bağlamda hon (she) ve/veya han (he) yerine geçer.

Sıra geldi Nesne Zamirlerine

Nesne zamirleri, cümlede nesne görevinde yer alan sözcüklerdir. Cümlede fiilden sonra gelirler.

Gene önce İngilizcedeki nesne zamirlerine göz atacak olursak;

Me - Bana, beni
You - Sana, seni
Him - Ona, onu (erkek)
Her - Ona, onu (dişi)
It - Ona, onu (hayvan, bitki, cansız varlık)
Us - Bize, bizi
You - Size, sizi
Them - Onlara, onları

Şimdi ise sıra İsveççe kişi zamirlerini öğrenmeye geldi;

Mig - Bana, beni - Okunuşu; Mey
Dig - Sana, seni - Okunuşu; Dey
Honom - Ona, onu (erkek) - Okunuşu; Honom
Henne - Ona, onu (dişi) - Okunuşu Henne
Den - Ona, onu (cansız) - Okunuşu; Den
Det - Ona, onu (cansız) - Okunuşu; Det
Oss - Bize, bizi - Okunuşu; Os
Er - Size, Sizi - Okunuşu; İer
Dem - Onlara, onları - Okunuşu Dom

Hem tanımlayıcı şekil hem de fonetik olarak İngilizcenin İsveççe ile benzerlik gösterdiğini, dilimizden farklı olarak tıpkı İngilizcedeki O zamiri için kadınlarda ve erkeklerde farklı kullanımlar olduğunu görüyoruz. Ancak bir fark daha bulunuyor, cansız nesneler için kullanılan kişi zamiri hem Den hem de Det olarak belirtilmiş, şimdilik bu konu üzerinde çok durmanıza gerek olmamakla birlikte ileride bahsedeceğimiz bazı belirleyicilere göre Den ya da Det ifadesini seçeceğimizi hatırlatarak konuyu sonlandırıyorum.

Bu konuda öğrenilen ve sözlüğünüze eklemenizi önerdiğim İsveççe kelimeler; Personliga, Pronomen, Jag, Du, Han, Hon, Hen, Den, Det, Vi, Ni, De, Mig, Dig, Honom, Henne, Oss, Er, Dem

Konuyu Bir De İsveçlilerden Dinleyelim Derseniz

Fun Swedish kanalından konuyu ve bir de İsveçlilerden dinleyebilir, telafuzlarını öğrenebilirsiniz.